„Mieszkańcy Gminy Zarszyn aktywni kulturowo” - to tytuł projektu, który realizowany  jest od 26 lipca 2021 r. do 17 października 2021 r. przez Stowarzyszenie „INICJATYWA” w Zarszynie w ramach „Małej dotacji” i finansowany jest ze środków Gminy Zarszyn.

            Projekt skierowany jest do osób z terenu Gminy Zarszyn (seniorzy, osoby dorosłe, młodzież, dzieci), a jego celem jest rozwijanie aktywności mieszkańców gminy, szczególnie w obszarze uczestnictwa w życiu kulturalnym i społecznym.

            Cel projektu zostanie osiągnięty poprzez realizację warsztatów plastycznych oraz wyjazdu-wycieczki do miejsc ochrony dóbr kultury i tradycji.

Działanie, które odbyło się jako pierwsze, zostało zaplanowane na 3 sierpnia. Był to piękny, słoneczny dzień, w którym grupa 53-osobowa złożona z przedstawicieli wszystkich miejscowości z terenu Gminy Zarszyn rozpoczęła wycieczkę autokarową do ciekawych miejsc w myśl hasła „Cudze chwalicie, swego nie znacie”. Pierwszym punktem zwiedzania była Karpacka Troja – kompleks muzealny, który  składa się z zabytkowego grodziska, nowoczesnego pawilonu wystawowego, parku archeologicznego, sektora hodowlanego, poletek eksperymentalnych i platformy widokowej. Grodzisko i u jego podnóża Skansen archeologiczny położony jest w Trzcinicy k. Jasła. Zwiedzając skansen Karpacka Troja,  który powstał w miejscu odkrycia jednego z najstarszych grodzisk w Polsce zwanego Wałami Królewskimi, a którego początki sięgają wczesnej epoki brązu, byliśmy pod wrażeniem licznie zgromadzonych tam zabytków. Spacerując po Skansenie mogliśmy zobaczyć zrekonstruowane wały obronne, chaty słowiańskie i kultury Otomani oraz bramy prowadzące do grodu. Atrakcją była również 44-metrowa platforma widokowa, na którą weszli tylko nieliczni spośród nas. Nagrodą dla nich było całościowe spojrzenie na Karpacką Troję i podziwianie monumentalności grodziska. Miejsce, w którym powstał Skansen należy do najważniejszych zabytków archeologicznych w Polsce i wpisane jest do rejestru zabytków.

            Po pobycie w Karpackiej Troi pojechaliśmy do Dębowca do Sanktuarium Matki Bożej Saletyńskiej. Z uwagą wysłuchaliśmy opowiedzianą przez księdza saletyna historię objawienia Matki Bożej dwojgu pasterzom (Maksyminowi i Melanii), 19 września 1846 r. na jednej z gór w łańcuchu Alp, położonej w parafii La Salette. Następnie zwiedziliśmy sanktuarium, a w nim umieszczoną w bocznej kaplicy łaskami słynącą Figurę Matki Bożej Płaczącej.

            Po „uczcie duchowej” pojechaliśmy do Korczyny, do największej w Europie Pijalni Czekolady urządzonej w stylu starej fabryki. Tam posililiśmy się gorącą czekoladą z lodami, obejrzeliśmy wnętrze, a w nim  najwyższą w Polsce czekoladową fontannę oraz pełniące funkcję dekoracyjną urządzenia i akcesoria, które nierozerwalnie związane są z działalnością manufaktury czekolady. Napełnieni cudownym zapachem czekolady nie mogliśmy oprzeć się pokusie zrobienia tam słodkich zakupów dla domowników i znajomych.

            Kolejnym punktem w programie naszej wycieczki była miejscowość Rogi, a w niej Zagroda Etnograficzna, która jest wspólnym dziełem Stowarzyszenia Miłośników Wsi Rogi, Gminy Miejsce Piastowe, która zakupiła działkę wraz z domem oraz mieszkańców wsi, dzięki którym zagroda jest tak wspaniale wyposażona i odremontowana. Jest to miejsce, w którym można chwilę cofnąć się w czasie do zamożnego domu lat sześćdziesiątych, gdzie jest np. telewizor ale i sprzęty z ubiegłego stulecia. Tam czekała na nas niespodzianka. Zapoznani zostaliśmy również z historią drewnianego kościoła pw. św. Bartłomieja, zbudowanego prawdopodobnie w 1600 roku, a który obecnie jest w remoncie. Kościół ten włączony jest do podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.

            Naszą wycieczkę zakończyliśmy posiłkiem w Gospodzie Karpackiej w Zarszynie. Ciężko było nam rozstać się. Z nadzieją na kolejne spotkania w ramach projektu (warsztaty artystyczne) rozjechaliśmy się do domów.

Kolejnymi działaniami w ramach projektu były warsztaty plastyczne, tj. malowanie obrazów po numerach i malowanie na kamieniach, które spotkały się z ogromnym zaciekawieniem i zainteresowaniem mieszkańców.

Technika malowania obrazu „po numerach” wymagała sporo czasu, uwagi i cierpliwości, ale satysfakcja z efektu końcowego przerastała najśmielsze oczekiwania biorących udział w tej formie pracy nad obrazem. Uczestnicy podkreślali, że była ona świetnym relaksem, sposobem na zagospodarowanie wolnego czasu, wciągającą rozrywką i odkrywaniem w sobie „duszy artysty”. W tych warsztatach wzięło udział 15 osób, które spotkały się trzykrotnie po 4 godz. w Galerii Rękodzieła Artystycznego w Zarszynie, a resztę pracy wykonywały w domu. Efekt swoich prac uczestniczki warsztatów zaprezentowały 4 października w zarszyńskiej galerii. Jednak nie kończą one na tej jednej przygodzie z tą techniką – już zamawiane są następne obrazy i to po kilka sztuk!

W warsztatach z malowania na kamieniach wzięło udział 30 osób, a były to seniorki z wnukami, matki z dziećmi oraz osoby 45+. Technika tej pracy nad końcowym efektem dała jej uczestnikom wiele zadowolenia, satysfakcji ze swojego „dzieła”. Dwa czterogodzinne warsztaty w Galerii Rękodzieła Artystycznego w Zarszynie, które odbyły się 23 i 24 września bardzo szybko minęły, a wypieki na twarzach uczestników, a zwłaszcza u dzieci i ich nadzieja na kolejne spotkania sprawiają, że należy organizować więcej tego typu zajęć.

Dodatkowym działaniem, nie ujętym w planie projektu była wizyta w dniu 6 października w miejscu znajdującym się w naszej gminie, związanym z historią rodu Wiktorów, który jest na Szlaku Historycznych Receptur.  Była to 40-to osobowa grupa, która zawitała do Podkarpackiej Destylarni Okowity i Bieszczadzkiej Spiżarni znajdujących się w dawnej dworskiej gorzelni w Długiem. Pan Grzegorz Pińczuk opowiedział nam historię tego miejsca, zapoznał z procesem produkcji i tradycją wytwarzania prawdziwego galicyjskiego trunku, a pani Anna Książek reprezentująca niedużą, rodzinną firmę „Bieszczadzka Spiżarnia” opowiedziała o tłoczni olejów tłoczonych na zimno i nierafinowanych oraz produkcji octów niepasteryzowanych.  

Zasadniczy cel projektu został osiągnięty, ale do końca jego realizacji pozostało jeszcze trochę czasu. Może coś jeszcze poza programem zrobimy…

                                                                          Odpowiedzialna za realizację projektu

                                                                                                   Danuta Dec